انواع طلا برای سرمایه گذاری؛ بررسی کامل روش های فیزیکی و غیرفیزیکی

انواع طلا برای سرمایه‌گذاری شامل گزینه‌های فیزیکی و غیرفیزیکی است. طلاهای فیزیکی عبارت‌اند از طلای آب‌شده، سکه، شمش، طلای زینتی و دست‌دوم. روش‌های غیرفیزیکی نیز شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، گواهی سپرده طلا، طلای دیجیتال و معامله طلا در فارکس هستند. هرکدام از این روش‌ها مزایا و معایب خاصی دارند و باید بر اساس هدف سرمایه‌گذاری، بودجه و میزان ریسک‌پذیری انتخاب شوند. اگر علاقمند هستید سبد سرمایه‌گذاری خود را با دارایی‌های مختلف تنوع ببخشید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

انواع طلا برای سرمایه گذاری

سرمایه‌گذاری در طلا فقط به خرید سکه یا طلای نو محدود نمی‌شود. در حقیقت بازار طلا بیش‌از ۱۰ گزینه‌ را پیش‌روی شما می‌گذارد که شامل انواع طلای فیزیکی و غیرفیزیکی هستند. اما سوال این است که «بهترین نوع طلا برای سرمایه‌گذاری چیست؟» کدام‌یک ریسک کمتر و بازده بیشتری دارد؟ در ادامه این بخش با ما همراه باشید تا به بررسی انواع طلا برای سرمایه‌گذاری بپردازیم.

طلای فیزیکی

خرید طلای فیزیکی محبوب‌ترین روش‌ سرمایه‌گذاری در این فلز ارزشمند است. منظور از طلای فیزیکی، طلایی است که وجود خارجی دارد و قابل‌لمس و نگهداری‌ است. از نمونه طلای فیزیکی می‌توان به طلای زینتی، طلای آب شده، سکه، شمش و طلای دست‌ دوم اشاره کرد. در ادامه انواع طلای فیزیکی را معرفی می‌کنیم.

طلای آبشده

طلای آب‌ شده به طلایی گفته می‌شود که از ذوب طلاهای شکسته، دست‌ دوم یا ضایعات طلا به‌دست می‌آید و در قالب شمش‌های کوچک یا قطعات بی‌فرم عرضه می‌شود. این نوع طلا فاقد اجرت ساخت و مالیات است و به همین دلیل، قیمت آن نسبت به طلاهای زینتی به میزان قابل‌توجهی کمتر است.

طلای آب شده بسیار مورد توجه سرمایه‌گذران ایرانی قرار دارد و به جرات می‌توان گفت مقرون‌به‌صرفه‌ترین و منطقی‌ترین روش سرمایه‌گذاری در طلا محسوب می‌شود. همچنین بسترهای خریدوفروش آنلاین و معتبری مانند طلانو قابلیت خرید آنلاین طلای آب شده با سرمایه کمتر از ۱ میلیون تومان و تحویل فیزیکی آن را فراهم کرده‌اند.

جنبه‌های مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در طلای آب شده به شرح زیر است:

سکه طلا

سکه طلا اولین روش سرمایه‌گذاری است که حین خرید طلا به ذهن افراد می‌رسد. سکه‌های طلا در ایران نمونه‌های متعددی دارند و توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ضرب می‌شوند. انواع مختلف سکه شامل سکه تمام بهار آزادی، سکه تمام امامی، نیم‌ سکه بهار آزادی، ربع‌ سکه بهار آزادی و سکه گرمی هستند. این سکه‌ها به‌دلیل ضمانت رسمی، عیار مشخص و نقدشوندگی بالا، یکی از گزینه‌های محبوب برای سرمایه‌گذاران با بودجه‌های مختلف هستند.

اگر به‌دنبال خرید قانونی و شفاف هستید، بورس کالا گزینه مناسبی است. مقاله آموزش خرید سکه در بورس کالا و تحویل حضوری قدم‌به‌قدم فرآیند ثبت‌نام، خرید و دریافت سکه را آموزش می‌دهد؛ مخصوص کسانی که می‌خواهند با خیال راحت سرمایه‌گذاری کنند.

جنبه‌های مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در سکه طلا به شرح زیر است:

شمش طلا

شمش طلا خالص‌ترین شکل طلای فیزیکی برای سرمایه‌گذاری است. این نوع طلا معمولا با عیار ۹۹۹.۹ (۲۴ عیار) تولید می‌شود و در ابعاد مختلف از یک گرمی تا یک کیلویی در بازار موجود است. شمش‌ها اغلب توسط شرکت‌های معتبر داخلی یا برندهای جهانی تولید و همراه با کد شناسایی و گواهی اصالت عرضه می‌شوند و برای سرمایه‌گذاری بلندمدت و خریدهای با حجم بالا گزینه‌ای مناسب هستند.

خرید شمش طلا به دلیل اجرت پایین و خلوص بالا، یکی از بهترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری بلندمدت است. اما اینکه شمش را از کجا بخرید، بانک یا بنکدار معتبر، موضوع مهمی است. اگر به فکر این روش هستید، پیشنهاد می‌کنم مقاله راهنمای خرید شمش کامل از بانک و بنکدار را مطالعه کنید تا ریسک خرید شما به حداقل برسد.

جنبه‌های مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در شمش طلا به شرح زیر است:

طلای دست دوم

طلای دست‌ دوم همان طلای زینتی است که قبلا توسط فردی استفاده شده و مجدد به بازار فروش بازگشته است. این نوع طلا برخلاف طلای نو، اجرت ساخت و مالیات ندارد یا مبلغ آن بسیار ناچیز است. به همین دلیل، قیمت تمام‌شده‌ آن برای خریدار بسیار‌به‌صرفه‌تر است. 

بسیاری از خریداران برای شروع سرمایه‌گذاری با مبلغ کم یا خرید طلاهای کم‌وزن، سراغ طلای دست‌دوم می‌روند. تفاوت طلای بدون اجرت با طلای آب شده در این است که طلای دست دوم را می‌توان استفاده شخصی کرد؛ اما طلای آب شده کاربرد روزمره و زینتی ندارد. 

همه سرمایه‌گذاران به دنبال کم‌کردن هزینه‌های جانبی هستند. برای همین شناخت طلاهایی که اجرت پایین‌تری دارند اهمیت زیادی دارد. مقاله کدام طلا اجرت کمتری دارد؟ دقیقا همین موضوع را بررسی می‌کند و به شما کمک می‌کند انتخابی اقتصادی‌تر داشته باشید.

جنبه‌های مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در طلای دست دوم به شرح زیر است:

طلای زینتی

طلای زینتی همان طلای نو است که طرح‌های بی‌شماری دارد و در قالب زیورآلات مثل دستبند، گردنبند، گوشواره یا انگشتر ساخته شده است. این نوع طلا علاوه بر ارزش ذاتی طلا، دارای هزینه اجرت ساخت، مالیات و حتی سنگ‌های تزئینی نیز هست. خرید طلای زینتی معمولا با هدف استفاده شخصی یا هدیه دادن انجام می‌شود و به دلیل هزینه‌های مازادی که به‌همراه دارد، برای سرمایه‌گذاری گزینه چندان مناسبی نیست.

جنبه‌های مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در طلای زینتی به شرح زیر است:

طلای غیر فیزیکی

با توسعه بازارهای مالی و دیجیتال، سرمایه‌گذاری در طلا فقط به خرید و نگهداری طلای فیزیکی محدود نمی‌شود. طلای غیر فیزیکی راهی جدید و کم‌دردسر برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا است و افراد را از حمل، نگهداری یا نگرانی بابت سرقت و هزینه اجرت بی‌نیاز می‌کند.

این نوع طلا در قالب‌هایی مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، گواهی سپرده طلا، طلای دیجیتال و موارد دیگر  ارائه می‌شود و برای کسانی که به دنبال سرمایه‌گذاری با بودجه محدود هستند، گزینه‌ای جذاب است. در ادامه، انواع طلای غیر فیزیکی را بررسی می‌کنیم.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا

صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا در بورس فعالیت می‌کنند و راهی غیرمستقیم برای سرمایه‌گذاری روی طلا هستند. این صندوق‌ها توسط تیم‌های حرفه‌ای مدیریت شده و با جمع‌آوری سرمایه‌ کاربران، در گواهی سپرده کالایی شمش و سکه طلا، اوراق کم‌ریسک و قراردادهای پیش‌خرید سکه سرمایه‌گذاری می‌کنند.

در صورت انتخاب این روش باید کارمزدهای معاملاتی و محدودیت ساعات بازار را مدنظر داشته باشید و مانند خرید سهام، واحدهای این صندوق‌ها را باید از طریق کارگزاری‌ها تهیه کنید. این روش برای افرادی که می‌خواهند با سرمایه کم وارد بازار طلا شوند یا از دردسرهای نگهداری فیزیکی طلا دوری کنند، گزینه‌ای بسیار مناسب است. اما آشنایی با ساعت معاملات و بروزرسانی‌های جدید بسیار مهم است. پیشنهاد می‌کنم حتما مقاله ساعت بازگشایی معاملات صندوق‌های طلا را بخوانید تا خرید و فروش‌تان در بهترین زمان ممکن انجام شود.

جنبه‌های مثبت و منفی صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا به شرح زیر است:

گواهی سپرده سکه

گواهی سپرده سکه طلا، اوراقی قابل‌معامله در بورس کالای ایران است که مالکیت شما بر یک عدد سکه طلا را در خزانه مورد تایید بورس کالا نشان می‌دهد. با خرید این گواهی، سکه به‌نام شما در خزانه ذخیره می‌شود و نیازی به دریافت فیزیکی آن ندارید؛ هرچند امکان تحویل حضوری نیز وجود دارد.

این گواهی‌ها با نماد مشخص در سامانه کارگزاری‌ها معامله می‌شوند و قیمت آن‌ها بر اساس عرضه و تقاضا در بورس تعیین می‌شود. در بیشتر مواقع، قیمت سکه بورسی کمی کمتر از بازار آزاد است. بدین ترتیب بدون نیاز به خرید طلای فیزیکی، می‌توانید از نوسانات قیمت آن بهره مند شوید. اما توجه داشته باشید که حداقل خرید، یک سکه تمام طرح جدید است و امکان خرید در حجم پایین‌تر وجود ندارد. مقاله گواهی سپرده طلا چیست؟ تمام جزئیات این روش سرمایه‌گذاری را برای شما باز می‌کند.

جنبه‌های مثبت و منفی گواهی سپرده سکه به شرح زیر است:

طلای دیجیتال و رمز ارز با پشتوانه طلا

طلای دیجیتال یا رمزارز با پشتوانه طلا، نوعی دارایی دیجیتالی است که پشتوانه‌ آن طلای فیزیکی واقعی است. به زبان ساده وقتی شما یک واحد از این توکن‌ها را می‌خرید، مالک مقدار مشخصی طلا می‌شوید که در خزانه‌های معتبر نگهداری می‌شوند. این توکن‌ها اغلب روی بلاک‌ چین اتریوم یا سایر شبکه‌های معتبر ساخته می‌شوند و با ترکیب ارزش ذاتی طلا و ویژگی‌های رمزارزها، گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران محتاط و آینده‌نگر محسوب می‌شوند.

در حال حاضر، تنها دو توکن دیجیتال با پشتوانه طلا وجود دارند که شامل تتر گلد (XAUT) و پکس گلد (PAXG) هستند.

جنبه‌های مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در رمز ارز با پشتوانه طلا به شرح زیر است:

طلا در فارکس

در بازار فارکس، طلا با نماد XAU/USD معامله می‌شود و شما می‌توانید طلا را در برابر دلار آمریکا خرید یا فروش کنید. اما برخلاف خرید طلای فیزیکی یا صندوق طلا، در اینجا شما مالک طلا نمی‌شوید، بلکه فقط روی تغییرات قیمتی آن معامله می‌کنید. 

این نوع سرمایه‌گذاری برای افراد حرفه‌ای طراحی شده که به‌دنبال کسب سود از نوسانات کوتاه‌مدت طلا هستند. در واقع معامله طلا در فارکس نوعی قرارداد CFD (قرارداد مابه‌التفاوت) است. شما بر اساس پیش‌بینی رشد یا افت قیمت، موقعیت خرید (Buy) یا فروش (Sell) باز می‌کنید و از اختلاف قیمت هنگام بستن معامله، سود یا زیان کسب می‌کنید.

جنبه‌های مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در طلا در فارکس به شرح زیر است:

طلای آب شده آنلاین در پلتفرم های معتبر

طلای آب‌ شده آنلاین به طلایی گفته می‌شود که به‌صورت دیجیتال از طریق پلتفرم‌های معتبر خرید و فروش می‌شود و پشتوانه واقعی و فیزیکی طلا دارد. در این روش سرمایه‌گذاری نیز شما مستقیما مالک طلای آب شده هستید و می‌توانید قطعه طلای آب شده خود را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید یا آن را به صورت دیجیتال نگهداری کنید. 

این مدل سرمایه‌گذاری دقیقا مانند خرید طلای آب شده به صورت حضوری است و هیچ اجرت ساخت با مالیاتب ندارد؛ اما برتری آن نسبت به خرید سنتی این است که با مبالغ بسیار پایین نیز می‌توانید آن را خریداری کنید و نگهداری از قطعات طلا را به خزانه پلتفرم خرید و فروش بسپارید.

جنبه‌های مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در طلای آب شده آنلاین به شرح زیر است:

مقایسه انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در طلا

برای سرمایه‌گذاری در طلا، انتخاب نوع طلا اهمیت زیادی دارد. در جدول‌ زیر مقایسه‌ای کاربردی بین انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در طلا را ارائه داده‌ایم. 

توجه داشته باشید که بازدهی اصلی تمامی دارایی‌های طلا به نوسانات طلای جهانی و نرخ ارز مربوط می‌شود. بنابراین رشد قیمت طلا می‌تواند برای تمامی این دارایی‌ها شرایط مطلوبی ایجاد کند.

مزایا و معایب انواع طلا برای سرمایه‌گذاری

حال که با انواع طلا برای سرمایه‌گذاری آشنا شدید، به مزایا و معایب سرمایه‌گذاری فیزیکی و غیرفیزیکی طلا می‌پردازیم.

طلاهای فیزیکی

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در طلای فیزیکی به شرح زیر است:

مزایا

طلاهای فیزیکی دارایی‌های ملموسی هستند که در بحران‌های اقتصادی و تورم، نقش پناهگاه امن را دارند. این نوع طلاها نیاز به زیرساخت‌های پیچیده ندارند و در شرایط خاص مانند قطع اینترنت نیز قابل معامله‌اند. سکه‌های رسمی از پشتوانه بانک مرکزی برخوردارند و طلای آب‌ شده نیز به‌دلیل کارمزد پایین‌تر، برای سرمایه‌گذاری در حجم بالا گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌ است.

معایب

نگهداری طلاهای فیزیکی نیازمند امنیت بالا در برابر خطراتی مانند سرقت، گم‌شدن یا آسیب‌دیدگی است. همچنین خرید و فروش آن ممکن است با چالش‌هایی چون تفاوت قیمت خرید و فروش و نیاز به بررسی اصالت طلا همراه باشد.

طلا غیرفیزیکی

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در طلای غیرفیزیکی به شرح زیر است:

مزایا

با سرمایه‌گذاری در طلاهای غیرفیزیکی بدون نیاز به نگهداری از قطعه طلا، از نوسانات آن بهره‌مند می‌شوید. مهم‌ترین مزایای این روش‌ها شامل نداشتن دغدغه سرقت، نقدشوندگی سریع، قابلیت خرید و فروش آنلاین، کارمزدهای کمتر نسبت به طلای سنتی و از همه مهمتر؛ قابلیت سرمایه‌گذاری با مبالغ خرد است. 

همچنین، برخی از این ابزارها مانند صندوق‌ها تحت نظارت نهادهای مالی رسمی هستند یا مانند فارکس اعتبار جهانی دارند. بنابراین در آن‌ها ریسک تقلب یا کلاه‌برداری در آن‌ها به حداقل می‌رسد.

معایب

طلاهای غیرفیزیکی با اینکه امنیت نگهداری بالاتری دارند، اما در برخی روش‌ها مثل فارکس یا طلای دیجیتال، ریسک نوسانات شدید، اهرم معاملاتی و خطر از دست رفتن سرمایه را به دنبال دارند. 

چگونه بهترین نوع طلا را انتخاب کنیم؟

انتخاب بهترین نوع طلا برای سرمایه‌گذاری بستگی به اهداف مالی، میزان سرمایه، مدت‌زمان سرمایه‌گذاری، میزان ریسک‌پذیری و ترجیح شخصی شما برای خرید دارایی فیزیکی یا غیرفیزیکی دارد. در ادامه مهم‌ترین نکاتی که باید در انتخاب نوع طلا مد نظر داشته باشید را بررسی می‌کنیم:

• مشخص کردن هدف سرمایه‌گذاری: اگر به‌دنبال حفظ ارزش پول در بلندمدت و امنیت هستید، طلاهای فیزیکی مانند قطعات طلای آب شده، سکه یا شمش انتخاب‌های مناسبی هستند. اما اگر به‌دنبال خرید و فروش سریع و نگهداری دیجیتال طلا هستید، گزینه‌های غیرفیزیکی مثل طلای آب شده آنلاین، صندوق‌های طلا یا معاملات بازار فارکس ممکن است بهتر باشند.
• بررسی کارمزد و اجرت خرید: زیورآلات طلا به‌دلیل داشتن اجرت، هزینه بیشتری نسبت به قیمت طلای خام دارند. طلای آب‌ شده هزینه‌ بسیار کمتری دارد و گزینه‌ای عالی برای حفظ سرمایه است. در بازارهای دیجیتال نیز باید به کارمزد کارگزاری‌، صندوق‌ یا پلتفرم‌های معاملاتی دقت کنید.
• سنجش امنیت نگهداری: طلای فیزیکی نیازمند نگهداری امن در خانه یا صندوق امانات است. درحالی‌که طلاهای غیرفیزیکی نیازی به نگهداری فیزیکی ندارند و از این نظر راحت‌ترند.
• شناسایی ریسک‌های هر بازار: در بازار فیزیکی بحث ریسک شامل اصالت طلا و امنیت دارایی است. اما در بازارهای غیر فیزیکی، ریسک‌هایی مثل نوسانات ناگهانی بازار، خطای سیستمی، بسته‌شدن حساب یا پلتفرم هم وجود دارد. 
• سنجش میزان سرمایه‌: اگر سرمایه‌ محدودی دارید، خرید طلای آب‌ شده آنلاین یا ورود به صندوق‌های طلا گزینه بهتری است. اما برای سرمایه‌های بالاتر می‌توانید خرید شمش و سکه را نیز مدنظر قرار دهید.

نکات کلیدی در خرید و نگهداری طلا برای سرمایه‌گذاری

در انتخاب، خرید و نگهداری طلا برای سرمایه‌گذاری، آگاهی از چند نکته کلیدی زیر می‌تواند ریسک را کاهش و بازدهی سرمایه را افزایش دهد:

•  هدف‌گذاری سرمایه‌گذاری: مشخص کنید که قصدتان حفظ ارزش پول و سرمایه‌گذاری بلندمدت است یا کسب سود کوتاه‌مدت. این انتخاب نوع طلای مناسب را تعیین می‌کند.
• دسترسی‌پذیری: خرید طلای فیزیکی همیشه نیازمند مراجعه حضوری هستند؛ درحالی‌که خرید طلای غیرفیزیکی از طریق اپلیکیشن‌ و وبسایت در هر مکان در دسترس‌اند.
• کارمزد و مالیات: خرید طلای نو مشمول اجرت، مالیات و سود فروشنده است. طلای آب‌ شده و انواع طلای غیرفیزیکی گزینه‌هایی هستند که هزینه‌های مازاد آن‌ها صفر یا بسیار ناچیز است.
• ریسک نوسان و تقلب: طلاهای فیزیکی با ریسک سرقت، افت کیفیت یا تقلب همراه‌اند. در مقابل، دارایی‌های بورسی نیازمند دانش بازارند.
• امنیت نگهداری: به منظور نگهداری طلای فیزیکی باید از گاوصندوق یا صندوق امانات بانکی استفاده کنید یا قطعه طلای خود را با دقت در منزل جاسازی کنید. در مقابل خرید طلای غیرفیزیکی دغدغه امینت نگهداری را به همراه ندارد؛ اما در انتخاب بستر معاملاتی امن و معتبر یا کیف پول دیجیتال مناسب باید حساسیت و دقت بسیار بالایی به خرج دهید.
•  رصد بازار: قیمت جهانی طلا، نرخ ارز و وضعیت اقتصادی داخلی روی قیمت تأثیر می‌گذارند. تصمیم‌های خرید یا فروش خود را باید با بررسی دقیق بازار انجام دهید.
• اعتبار فروشنده: تحت هیچ شرایطی بررسی اعتبار و مجوز فعالیت فروشگاه با بستر معاملاتی مدنظر را فراموش نکنید..

سوالات متداول درباره انواع طلا برای سرمایه‌گذاری

• کدام نوع طلا سود بیشتری دارد؟

سودآوری بستگی به زمان خرید و فروش و مخارج جانبی دارد، اما معمولا طلای آب‌ شده به دلیل نداشتن اجرت و مالیات، در بلندمدت بازده بالاتر و سود خالص بیشتری دارد.

• برای سرمایه کم، کدام روش مناسب‌تره؟

طلای آب شده و صندوق‌های طلا بهترین و امن ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری با مبلغ کم هستند. چراکه قابلیت خرید جزئی آن‌ها وجود دارد.

• کدام روش مطمئن‌تر است؟

اطمینان خرید طلای فیزیکی کاملا به بستر معاملاتی و اصالت طلای خریداری شده بستگی دارد. در طلای غیر فیزیکی نیز پلتفرم‌های دارای مجوز رسمی و تحت نظارت بازار سرمایه ایران گزینه‌های قابل‌اعتمادی هستند. همچنین بازار فارکس از اعتبار جهانی برخوردار است.

جمع‌بندی: کدام طلا برای شما مناسب‌تر است؟ 

برای سرمایه‌گذاری در طلا، انتخاب نوع مناسب اهمیت زیادی دارد. اگر به‌دنبال مالکیت مستقیم و سود بیشتر هستید، طلای آب‌ شده یکی از گزینه‌های محبوب بین حرفه‌ای‌هاست؛ چون کارمزد ساخت و مالیات ندارد و با بودجه بسیار کم قابل‌خرید است. سکه نیز برای افراد سنتی‌ با بودجه نسبتا متوسط مناسب است؛ درحالی‌که صندوق‌های طلا و گواهی سکه، خریدی ساده و بدون دردسر نگهداری فیزیکی را فراهم می‌کنند. در نهایت، انتخاب شما باید با هدف، بودجه و میزان دانش مالی‌تان هماهنگ باشد.